اصول عام ارزیابی نظام های ارزیابی سیاست

نظام ارزیابی سیاست یکی از ابزارهای اصلی سیاستگذاری بر اساس شواهد و مستندات است و در ارتقاء فنی تصمیم گیری نقش بسزایی دارد. پیاده سازی یک نظام ارزیابی موفق توجه به مقتضیات بومی و دانش و تجارب جهانی را می طلبد. در این مقاله، به دانش و تجارب جهانی توجه شده و درس آموزی از آنها برای بهبود ارزیابی سیاست در کشور مد نظر قرار گرفته است. در این راستا، با بکارگیری روش تحلیل مقایسه ای کیفی و ترکیبی از دو روش هدفمند و اقتضایی، تجارب نه کشور توسعه یافته و در حال توسعه در ارزیابی سیاست را بررسی کرده و با واکاوی مشترکات میان آنها، اصول عام نظام های ارزیابی سیاست را استخراج می کنیم. اصول شناسایی شده عبارت اند از:    1- وجود ارادۀ سیاسی و تقاضای دیوانی برای انجام ارزیابی؛  2- ظرفیت سازی برای ارزیابی (پیش و هنگام پیاده سازی نظام ارزیابی)؛  3- پوشش معیارهای اثربخشی، کارایی و تاثیر در نظام ارزیابی؛  4- استفاده از شاخص های عملکرد؛  5- اتخاذ سیاست های تشویقی و تنبیهی نسبت به نتایج عملکرد؛  6- استفادۀ توأمان از ارزیابی درونی و بیرونی؛  7- وجود نهاد هماهنگ کنندۀ نظام ارزیابی؛  8- احساس مالکیت مجریان نسبت به یافته های ارزیابی؛  9- انتشار عمومی گزارش های ارزیابی؛  10- تکامل تدریجی دامنۀ ارزیابی و روش های آن.